Ανοίγουν τα σχολεία και κάθε είδους διαδηλώσεις εναντίον της χρήσης μάσκας από τους μαθητές έχουν ξεφυτρώσει με πολλούς δημιουργικούς, γραφικούς αλλά και ενίοτε άγριους τρόπους.
Έχουμε ακούσει αρκετές πληροφορίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της μάσκας αλλά και σχετικά με την επικινδυνότητα της χρήσης της. Η πανδημία του COVID-19 έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, διαμάχες και απορρίες τόσο στον απλό κόσμο όσο και στην επιστημονκή κοινότητα. Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει τρόπος να προστατευτούμε απόλυτα από την πανδημία. Γι' αυτό, παγκοσμίως έχει εφαρμοστεί το μέτρο να κρατάμε αποστάσεις, να πλένουμε τα χέρια συχνά και να φοράμε μάσκα σε κλειστούς χώρους ιδιαίτερα όταν βρισκόμαστε αρκετοί άνθρωποι μαζί. Αυτός είναι και ο λόγος που το υπουργείο παιδείας έχει επιβάλλει τη χρήση της μάσκας στο σχολείο.
Τι συμβαίνει στο μυαλό και την ψυχή των παιδιών όταν μας ακούν να είμαστε αντίθετοι με τους κανόνες που θα εφαρμοστούν στο σχολείο;
Τα παιδιά χρειάζονται ξεκάθαρα μηνύματα και ξεκάθαρα όρια, κυρίως όταν αυτά μπαίνουν για την ασφάλειά τους. Όταν λοιπόν στο σπίτι διατρανώνουμε απόψεις αντίθετες με αυτές που θα υποστηρίξει ο δάσκαλος και η δασκάλα στο σχολείο, τότε τα παιδιά βρίσκονται σε σύγχιση και δεν ξέρουν τι να κάνουν. Αν ακούσουν το γονιό, τότε θα τιμωρηθούν στο σχολείο και θα γίνουν στόχος κριτικής και χλευασμού από άλλα παιδιά. Αν πειθαρχήσουν στο σχολείο, τότε θα έχουν προδώσει τις οικογενειακές αξίες! Οπότε ο μόνος χαμένος από αυτή την ιστορία θα είναι τα ίδια τα παιδιά!
Θέλουμε παιδιά αποτραβιγμένα και φοβικά, παιδιά αντιδραστικά ή παιδιά ψυχικά υγιή;
Ο λόγος του γονιού επηράζει καθοριστικά τον τρόπο που σκέφτεται το παιδί του και οι αξίες που μεταφέρονται από το γονιό προς το παιδί καταγράφονται στο μυαλό του με ανεξίτηλο τρόπο. Όταν λοιπόν ένας γονιός λέει στο παιδί του "Μην τους ακούς, πάνε να μας μαντρώσουν σα ζωντανά και δεν τους νοιάζει η δική μας ασφάλεια", είναι σα να το εκπαιδεύει σε μια στάση ζωής που θα έχει ως ένα δυνατό χαρακτηριστικό της τη δυσπιστία η οποία θα οδηγεί στην καχυποψία, στην ανυπακοή, ή στην απόσυρση λόγω φοβίας.
Όταν τα παιδιά ακούνε αντιφατικά πράγματα, τότε μπερδεύονται και χάνονται. Αν ο ένας γονιός λέει "Βάλε μάσκα" και ο άλλος λέει "Τι βλακείες είναι αυτές", το παιδί δεν ξέρει με ποιανού την άποψη να συνταχθεί. Αν πάει με της μαμάς, θα έχει προδώσει τον μπαμπά, ενώ αν πάει με του μπαμπά, θα έχει προδώσει τη μαμά! Αν τώρα κάποιος από τους δύο γονείς απειλήσει το παιδί με τιμωρία σε περίπτωση που η γνώμη του δε γίνει σεβαστή, το πράγμα δυσκολεύει περισσότερο. Το παιδί θα αρχίσει να λέει ψέματα από φόβο μήπως τιμωρηθεί και θα εστιάζει στο πώς θα προστατευτεί από την απειλή της τιμωρίας παρά από μια πραγματική απειλή, είτε αυτή αφορά τον COVID-19, είτε κάτι άλλο.
Αν πάλι το παιδί ακούει στο σπίτι πως δεν πρέπει να φοράμε μάσκα και δεν πρέπει να τους αφήσουμε να μας κάνουν ό,τι θέλουν, ενώ στο σχολείο ακούει πως όποιος δεν φοράει μάσκα φέρεται αντικοινωνικά και είναι επικίνδυνος για τους υπόλοιπους, τι θα συμβεί; Το παιδί μπορεί να γίνει επιθετικό και ανυπάκουο με κίνδυνο να απομονωθεί από τη σχολική κοινωνία και να κάθεται μόνο του σε μια γωνιά, ή να μπλέξει με άλλα παιδιά φασαριατζήδες που σιγά σιγά θα αρχίσουν να τα σπάνε, ή να γίνει καχύποπτο και να κοιτάει διαρκώς πίσω από τη πλάτη του για να προστατευτεί από πισόπλατα χτυπήματα.
Ο καθοριστικός ρόλος του γονιού
Από τη στιγμή που κάποιος γίνεται γονιός αποκτά μια τεράστια δύναμη. Η γνώμη του και ο τρόπος που θα προσεγγίσει το παιδί του θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τη ζωή αυτού του παιδιού στην ενήλικη δράση του.
Τα παιδιά χρειάζονται ξεκάθαρα μηνύματα και ξεκάθαρα όρια. Ακόμη και αν ένα όριο που μπαίνει φαντάζει υπερβολικό, είναι καλύτερο από ένα αντιφατικό μήνυμα. Γι' αυτό όταν μπαίνει ένα όριο πρέπει πρώτα πρώτα να το σέβεται αυτός που το βάζει!
Οι γονείς δεν μπορεί να τα ξέρουν όλα αλλά τα παιδιά πιστεύουν πως οι γονείς τους τα ξέρουν όλα! Οπότε είναι σημαντικό ένας γονιός να μπορεί να πει στο μικρό παιδί "Δεν είμαι σίγουρος γι' αυτό, αλλά μάλλον πρέπει να κάνουμε έτσι και θα δούμε". Αυτό δεν είναι αντιφατικό μήνυμα, αντιθέτως είναι μια ψύχραιμη και ενήλικη τοποθέτηση που επιτρέπει στο παιδί να λειτουργήσει με ηρεμία και να προβληματιστεί χωρίς να πανικοβληθεί ή να επαναστατήσει.
Τα παιδιά χρειάζονται την αποδοχή και την αγκαλιά των γονιών προκειμένου να τολμούν έξω στη ζωή και να μπορούν να επιστρέψουν κοντά στους γονείς για να γεμίσουν τις μπαταρίες τους και να ξαναβγούν στον κοινωνικό στίβο με αυοπεποίθηση. Η μεγάλη δύναμη που έχει ο γονιός και η μεγάλη αξία που έχει η παρουσία του στη ζωή του παιδιού είναι να μπορεί να καθησυχάζει το παιδί του και να το διαβεβαιώνει πως μπορεί να τα καταφέρει. Αν ας πούμε ένα παιδί γκρινιάζει για τη χρήση μάσκας, ο γονιός μπορεί να πει "Σε καταλαβαίνω, η μάσκα δεν είναι ευχάριστη, δυστυχώς πρέπει όλοι να συνεργαστούμε για να προστατευτούμε όσο γίνεται πιο πολύ".
Δεν είναι εύκολο να είσαι γονιός
Ο ρόλος του γονιού είναι σύνθετος και απαιτητικός. Ωστόσο, το να μεγαλώνεις παιδιά αποτελεί μια δημιουργική και σπουδαία διαδικασία παρόλη την κούραση που ενέχει. Το να στηρίζουμε τα παιδιά μας ώστε να παραμένουν συναισθηματικά ασφαλή είναι πιο σημαντικό από το να πλένουμε πιάτα, να σιδερώνουμε και να διακρινόμαστε στις καριέρες μας.
Κάντε στην άκρη τις δουλειές και δώστε χρόνο και χώρο στα παιδιά για να τα ακούσετε.
Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται, πείτε του "Σε καταλαβαίνω".
Όταν ένα παιδί φοβάται, ρωτήστε το "Τι σε φοβίζει;".
Όταν ένα παιδί απομονώνεται, καθήστε κοντά του χωρίς να το πυροβολείτε με ερωτήσεις και πείτε απλά "Είμαι εδώ αν θέλεις να μιλήσουμε γι' αυτό που σε απασχολεί".
Όταν ένα παιδί γίνεται απότομο και επιθετικό, ρωτήστε το με ηρεμία "Από πού έρχεται όλος αυτός ο θυμός;".
Μη βιάζεστε να δώσετε απαντήσεις και μη συμπεριφέρεστε σα να γνωρίζετε τα πάντα και σα να είστε εσείς που θα αποφασίζετε για τα πάντα.
Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν να μπορούν να διακρίνουν τον κίνδυνο χωρίς να πανικοβάλλονται.
Τα παιδιά χρειάζεται να νοιώθουν πως μπορούν να σας μιλήσουν για τις δυσκολίες τους χωρίς να φοβούνται τις αντιδράσεις σας.
Τα παιδιά σας χρειάζονται ως σύμμαχους και όχι ως κριτές ή τιμωρούς.